Szyba czołowa to element samochodu, który jest montowany we wszystkich autach osobowych i ciężarowych, a z jej brakiem można się dziś zetknąć tylko w nietypowych pojazdach specjalistycznych. Instalowane we współczesnych autach szyby podnoszą bezpieczeństwo pasażerów, w wielu konstrukcjach zapewniają odpowiednią sztywność nadwozia, a nawet przenoszą część powstających obciążeń. Głównym zadaniem przedniej szyby jest jednak ochrona wnętrza przed opadami atmosferycznymi, wiatrem oraz zabrudzeniami. Niestety zdarza się, że powierzchnia szyby ulega mniejszym lub większym uszkodzeniom. Powstają na niej nieestetyczne i załamujące światło rysy oraz odpryski. Zmniejszają one pole widoczności kierowcy, a także powodują odblaski i zmniejszają przezierność.

Taka sytuacja nie musi jednak oznaczać konieczności wymiany szyby. Jeśli skala uszkodzeń jest niewielka i dostrzeżono je zaraz po ich powstaniu, możliwa będzie naprawa szyby czołowej. Przyjrzyjmy się bliżej konstrukcji szyb samochodowych i zobaczmy, jak przebiega ich naprawa.

Dlaczego stan techniczny szyby czołowej jest tak ważny?

Szyby są montowane w samochodach niemal od początków motoryzacji. Konstruktorzy bardzo prędko zorientowali się, że w jadącym aucie poważnym problemem jest pęd powietrza, tym silniejszy z im większą prędkością porusza się pojazd. Ponieważ kierowca musi mieć szerokie pole obserwacji drogi i jej otoczenia szybko okazało się, że najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie szklanych tafli. Problemem okazała się jednak ich trwałość. Auta poruszały się po dość nierównych drogach, co prowadziło do sporych wstrząsów i pęknięć, a zły stan dróg sprawiał, że w szyby wciąż uderzały kamienie. Zwykłe szkło pęka w takiej sytuacji na duże i ostre kawałki, które mogą poranić pasażerów. Producenci aut zdecydowali się więc na używanie szyb laminowanych, które stosuje się do dziś.

Szkło laminowane jest o wiele bardziej wytrzymałe niż zwykłe. Powstaje ono dzięki zespoleniu szyby z arkuszem przezroczystej folii. Ponieważ obie powierzchnie są mocno połączone znaczną siłą adhezji, szkło nawet po pęknięciu pozostaje złączone z folią. Poszczególne kawałki nie odpadają, niebezpieczeństwo, że będą mogły kogoś poważnie zranić, jest więc znikome. W samochodach montuje się również szyby ze szkła hartowanego. Takie szkło po uderzeniu pęka na wiele małych kawałków, które nie stanowią dużego zagrożenia. Szkło tego rodzaju nie może być jednak wykorzystywane na szyby czołowe, ponieważ powstająca siatka pęknięć sprawia, że szyba często staje się nieprzezroczysta, fragmenty jednak nie rozpryskują się, a znaczna ich część pozostaje na swoich miejscach. Oznacza to sytuację, w której kierujący po uderzeniu w szybę traci możliwość obserwowania drogi.

Szyby laminowane są produkowane w podobny sposób, co wyroby szklane innego rodzaju. Podstawowymi składnikami jest mieszanka kwarcu, sody, wapnia i dolomitu oraz tlenku glinu. Mieszanka taka jest topiona w wysokiej temperaturze, po czym formowana w tafle. Szyby czołowe są zwykle odpowiednio kształtowane i gięte. Poszczególne tafle są ze sobą łączone za pomocą bardzo cienkiej, lecz wytrzymałej folii poliwinylobutylowej znanej jako folia PVB. Konstrukcja szyby laminowanej ma bezpośredni wpływ na to, jak zachowuje się ona po uszkodzeniu, determinuje też przebieg i sposób naprawy.

Czy każde uszkodzenie szyby czołowej można naprawić?

Uszkodzenia szyby obejmują zwykle zarysowania tworzące się wskutek niewłaściwej eksploatacji auta i braku dbałości o jego stan, a także odpryski powstające wskutek uderzenia w powierzchnię kamieni lub drobnych elementów metalowych. Na powierzchni szyby mogą się również pojawić pęknięcia. W tym przypadku powodem jest zazwyczaj nadmierne obciążenie struktury szyby, np. wskutek zmiany naprężenia poszczególnych elementów karoserii, bardzo dużych i silnych wstrząsów, a także uderzeń.

Zmniejszona przezierność szyby niezależnie od jej przyczyny może zakończyć się mandatem, a niekiedy również odebraniem dowodu rejestracyjnego. Zauważone uszkodzenia powinny być więc zawczasu usunięte, choć nie zawsze będzie to możliwe. Do naprawy nadają się te odpryski, których rozmiary nie są zbyt duże. Zwykle oznacza to średnicę, która nie przekracza 25 mm, choć niekorzystne usytuowanie uszkodzenia może sprawić, że naprawa będzie utrudniona lub niemożliwa. Jeśli chodzi o pęknięcia, to ich długość nie powinna być większa niż kilkanaście centymetrów.

Poważną przeszkodą w naprawianiu uszkodzeń szyb jest ich lokalizacja. Nie będzie możliwe usunięcie pęknięć i odprysków, które znajdują się tuż przy krawędzi szyby. Do skutecznego poradzenia sobie z defektem konieczna będzie odległość przynajmniej około 10 cm. Inny problemem jest duże nagromadzenie uszkodzeń na małej przestrzeni. Jeśli rysy, pęknięcia albo odpryski będą koło siebie lub, co gorsza, będą na siebie wzajemnie nachodzić interwencja może nie być możliwa.

Kłopoty będzie sprawiała także duża głębokość uszkodzeń. Ważny jest również ich stan, chodzi tu przede wszystkim o ich zawilgocenie oraz zabrudzenie pyłem czy innymi substancjami. Jeśli do wnętrza pęknięcia czy odprysku przedostanie się dużo obcych substancji, w wielu przypadkach nie będzie możliwe ich pełne usunięcie. Pozostawione obniżyłyby skuteczność naprawy, a co najważniejsze znacznie zmniejszyły przezierność naprawianego fragmentu.

Jak przebiega naprawa samochodowej szyby czołowej?

Procedura naprawy szyby czołowej nie jest skomplikowana i może być przeprowadzona stosunkowo szybko. Prace wymagają jednak użycia specjalistycznego sprzętu oraz wysokiej jakości materiałów. Liczą się również umiejętności i doświadczenie osób wykonujących naprawę. Pierwszym koniecznym etapem jest bardzo dokładne oczyszczenie powierzchni uszkodzenia. Trzeba usunąć nie tylko luźne fragmenty szkła, ale również nagromadzone w szczelinach ciecze i zabrudzenia. Z naprawianego pęknięcia czy odprysku musi też być odprowadzona wilgoć. Do tego celu używa się zarówno specjalnych narzędzi ułatwiających odspojenie drobin szkła, jak i niezwykle wydajnej pompy próżniowej.

Po właściwym przygotowaniu powierzchni ubytek szkła musi być zastąpiony inną substancją o równie wysokiej przezroczystości i wytrzymałości mechanicznej. W tym celu używa się specjalnych żywic, które mają taką samą przezierność co oryginalne szkło, ponieważ ich współczynnik załamania światła jest identyczny. Żywice są produkowane w różnych wybarwieniach, tak by można ich było użyć również do szyb barwionych na odcienie zielonego, niebieskiego czy brązowego. Preparaty mają różną lepkość, która powinna być dopasowana do rodzaju i formy uszkodzenia, a także do temperatury aplikacji.

Żywica jest podawana w miejsce uszkodzenia pod ciśnieniem, tak aby mogła dotrzeć do wszystkich obszarów i całkowicie wypełnić znajdujące się tam pustki. Dozownik jest zwykle umieszczany na szybie za pomocą stabilnych przyssawek, a ciśnienie wytwarzane jest przy pomocy tłoka. Zanim preparat zostanie podany, urządzenie wytwarza podciśnienie, które odsysa powietrze. Następnie żywica jest z dużą siłą wstrzykiwana i rozpływa się po naprawianym rejonie. Ponieważ stosowane preparaty są światłoutwardzalne, następnym etapem będzie użycie lampy UV, której promieniowanie sprawi, że materiał zastygnie i utworzy trwałą spoinę.

Ostatnim etapem naprawy jest usunięcie nadmiaru żywicy oraz wypolerowanie naprawianego miejsca. Dobrze przeprowadzone czynności w połączeniu z doświadczeniem i prawidłowo dobranym materiałem najwyższej jakości dają gwarancję uzyskania idealnego efektu. Naprawiona szyba może odzyskać niemal 100% dawnej przezierności, a po pewnym czasie znalezienie miejsca naprawy może być zupełnie niemożliwe. Jedną z największych zalet naprawy szyb, obok wysokiej skuteczności, jest stosunkowo niski koszt, zupełnie nieporównywalny z cenami szyb czołowych.